Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), η Βόρεια Κορέα φέρεται να έχει θέσει σε ξανά σε λειτουργία αντιδραστήρα που παράγει πλουτώνιο στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της στη Γιονγκμπιόν.
Ο αντιδραστήρας στη Γιονγκμπιόν είχε πάψει να λειτουργεί τον Δεκέμβριο του 2018, σύμφωνα με την έκθεση, που φέρει ημερομηνία 27η Αυγούστου.
Η επανέναρξη του αντιδραστήρα αυτού, δυναμικότητας πέντε μεγαβάτ, θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Πιονγκγιάνγκ συνεχίζει το πρόγραμμά της για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, παραβιάζοντας κατάφωρα αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το αδιέξοδο στις συζητήσεις ΗΠΑ – Β. Κορέας
Το μέλλον αυτής της πυρηνικής εγκατάστασης ήταν ανάμεσα στα πιο ακανθώδη στη δεύτερη σύνοδο κορυφής του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, του Κιμ Γιονγκ Ουν , και του τότε προέδρου των ΗΠΑ, του Ντόναλντ Τραμπ, το 2019 στο Ανόι (Βιετνάμ), που είχε καταλήξει σε πλήρη αποτυχία.
Η Βόρεια Κορέα είχε προτείνει να παροπλίσει μέρος του συγκροτήματος στη Γιονγκμπιόν, αλλά όχι άλλες υποδομές του προγράμματος πυρηνικής ενέργειάς της, με αντάλλαγμα τη «μερική» άρση των οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της. Η προσφορά αυτή είχε απορριφθεί από την Ουάσινγκτον και έκτοτε οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα δύο μέρη βρίσκονται σε αδιέξοδο.
Σε βάρος της Πιονγκγιάνγκ έχουν επιβληθεί αρκετές διεθνείς κυρώσεις εξαιτίας των προγραμμάτων της για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων, που είναι απαγορευμένα αλλά έχουν προχωρήσει πολύ επί των ημερών του Κιμ Γιονγκ Ουν. Οι ειδικοί του ΔΟΑΕ διώχθηκαν από τη Βόρεια Κορέα το 2009 και έκτοτε η υπηρεσία του ΟΗΕ παρακολουθεί τη δραστηριότητά της από το εξωτερικό.
Η ενδεχόμενη επανέναρξη της λειτουργίας αυτού του αντιδραστήρα ακολουθεί πρόσφατη πληροφορία κατά την οποία η Πιονγκγιάνγκ αξιοποιεί επίσης ραδιοχημικό εργαστήριο σε μικρή απόσταση για τον διαχωρισμό πλουτωνίου από αναλωμένο καύσιμο του αντιδραστήρα.
«Ξεκάθαρη παραβίαση» αποφάσεων του ΟΗΕ
Οι ενδείξεις της επανέναρξης του αντιδραστήρα και του εργαστηρίου είναι «βαθιά ανησυχητικές», τόνισε ο ΔΟΑΕ, προσθέτοντας ότι οι δραστηριότητες αυτές, αν επαληθευτούν, αποτελούν «ξεκάθαρη παραβίαση» αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Περίπου εκατό χιλιόμετρα βόρεια της Πιονγκγιάνγκ, το συγκρότημα στη Γιονγκμπιόν αποτελείται από δεκάδες κτίρια. Άνοιξε το 1986 και εκεί κατασκευάστηκε ο πρώτος βορειοκορεατικός πυρηνικός αντιδραστήρας, η μοναδική γνωστή πηγή πλουτωνίου στη Βόρεια Κορέα.
Ωστόσο, το κλείσιμο της εγκατάστασης στη Γιονγκμπιόν δεν θα σήμαινε κατ’ ανάγκη το τέλος του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας και κατασκευής πυρηνικών όπλων της χώρας, καθώς δεν είναι η μοναδική όπου γίνεται εμπλουτισμός ουρανίου στη Βόρεια Κορέα.