Πολλοί από εμάς αντιμετωπίζουμε προβλήματα με διάφορα άκρα του σωματός μας. Ειδικά στις μεγαλύτερες ηλικίες και στους ενεργούς αθλητές, τα προβλήματα αυτά εμφανίζονται συχνότερα και σε μεγαλύτερη ένταση. Ο Φραγκίσκος Νικ. Ξυπνητός, MD, MSc, PhD, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Μεγάλων Αρθρώσεων, μας εξηγεί τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης αυτών των παθήσεων, καθώς και τις νέες τεχνικές που πλέον κάνουν τις εγχειρίσεις αυτές να μοιάζουν με εγχειρίσεις “ρουτίνας”.
Τι είναι η αρθροσκοπική χειρουργική και σε ποιές περιπτώσεις εφαρμόζεται;
Η αρθροσκόπηση είναι μια χειρουργική τεχνική κατά την οποία ένα εργαλείο, το αρθροσκόπιο, εισέρχεται μέσα σε μια άρθρωση. Οι αρθρώσεις που συνηθέστερα αρθροσκοπούνται είναι ο ώμος, ο αγκώνας, το ισχίο, το γόνατο, και η ποδοκνημική. Το αρθροσκόπιο είναι ένα εργαλείο οπτικών ινών. Μια κάμερα συνδέεται στο αρθροσκόπιο και οι εικόνες προβάλλονται σε ένα μόνιτορ τηλεόρασης.
Κατά την αρθροσκόπηση, ο χειρουργός κάνει μικρές τομές γύρω από την άρθρωση. Από τη μία τομή (πόρτα), το αρθροσκόπιο εισάγεται μέσα στην άρθρωση. Μαζί με το αρθροσκόπιο εισάγεται και ένα στείρο διάλυμα με τη βοήθεια αντλίας μέσα στην άρθρωση, με τη βοήθεια του οποίου διατείνεται η άρθρωση, ώστε να έχει ο χειρουργός καλύτερη όραση και χώρο ώστε να εργασθεί. Άλλες πόρτες χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή χειρουργικών εργαλείων.
Η αρθροσκόπηση χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση/διάγνωση και θεραπεία διάφορων ενδοαρθρικών παθολογικών καταστάσεων.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα της αρθροσκοπικής χειρουργικής σε σχέση με παλαιότερες μεθόδους;
Τα πλεονεκτήματα και οφέλη της αρθροσκόπησης περιλαμβάνουν μικρότερες τόμες, μικρότερες ουλές και ταχύτερη ανάρρωση. Οι αρθροσκοπικές επεμβάσεις συχνά γίνονται χωρίς την ανάγκη νοσηλείας, με τον ασθενή να επιστρέφει στο σπίτι του την ίδια ημέρα.
Τι είναι η εξατομικευμένη αρθροπλαστική και ποιά τα πλεονεκτήματά της;
Ο κάθε ασθενής έχει μοναδική ανατομία. Για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής, όπου με τη χρήση μαγνητικής ή αξονικής τομογραφίας κατασκευάζονται οδηγοί που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για τη δική σας άρθρωση. Τα δεδομένα της μαγνητικής ή της αξονικής τομογραφίας σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή θα δημιουργήσουν ένα τρισδιάστατο μοντέλο της άρθρωσής σας και θα βοηθήσουν τον ορθοπαιδικό να ολοκληρώσει το σχεδιασμό του χειρουργείου της ολικής αρθροπλαστικής πολύ πριν από το χειρουργείο. Η τεχνολογία αυτή απλοποιεί τη διαδικασία της αρθροπλαστικής από την αρχή έως το τέλος χωρίς να επηρεάζει τον προεγχειρητικό σχεδιασμό, τη χειρουργική τεχνική ή τη διεγχειρητική δυνατότητα αλλαγής πλάνων.
Στο παρελθόν, ο σχεδιασμός του χειρουργείου βασιζόταν στις δυο διαστάσεων ακτινογραφίες. Με τη μαγνητική ή την αξονική τομογραφία και τους εξατομικευμένους οδηγούς, ο ορθοπαιδικός έχει πρόσβαση σε πολύ μεγαλύτερο επίπεδο λεπτομεριών και ακρίβειας σχετικά με την τοποθέτηση και ευθυγράμμιση των προθέσεων, πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξατομικευμένη τοποθέτηση των προθέσεων που μπορεί να βοηθήσει τη χειρουργική αποτελεσματικότητα. Η χρήση της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής αποτελεί την επόμενη γενιά στο χειρουργικό σχεδιασμό.
Τα πλεονεκτήματα της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής είναι ο ακριβής προεγχειρητικός σχεδιασμός, οι εξατομικευμένοι οδηγοί και εκμαγεία, η δυνατότητα για μικρή τομή και επεμβατικότητα, η μείωση του χειρουργικού χρόνου, η ελάττωση της έκθεσης στα αναισθησιολογικά φάρμακα, η μικρότερη απώλεια αίματος και η καλύτερη τοποθέτηση των υλικών.
Ποιές είναι οι σημαντικότερες αθλητικές κακώσεις, και ποιοί οι τρόποι και οι μέθοδοι για γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση;
Οι αθλητικές κακώσεις συμβαίνουν κατά την ενασχόληση με αθλήματα σε κλειστούς ή ανοικτούς χώρους ή κατά την διάρκεια άσκησης. Είναι το αποτέλεσμα ατυχημάτων, αναποτελεσματικής προπόνησης, κακής χρήσης των ειδικών προστατευτικών συσκευών, ή ανεπαρκούς διάτασης και προθέρμανσης.
Οι συχνότερες αθλητικές κακώσεις περιλαμβάνουν θλάσεις και διαστρέμματα, κατάγματα και εξαρθρήματα με τις δύο τελευταίες να είναι και οι σοβαρότερες.
Η συνήθης θεραπεία των απλών αθλητικών κακώσεων είναι η ανάπαυση, ο πάγος, η συμπιεστική επίδεση και η ανάρροπη θέση. Σε περιπτώσεις σοβαρότερων κακώσεων η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει τη χρήση ειδικών κηδεμόνων/ναρθήκων, την εφαρμογή εξειδικευμένων φυσιοθεραπευτικών προγραμμάτων, την ενεσοθεραπεία με παυσίπονα φάρμακα, τις βιολογικές θεραπείες (PRP, βλαστοκύτταρα) και τις χειρουργικές επεμβάσεις. Οι ανωτέρω θεραπείες συνήθως εφαρμόζονται συνδυαστικά για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος στο συντομότερο χρονικό διάστημα.
Σύντομο Βιογραφικό
Ο κος Φραγκίσκος Ξυπνητός είναι Ορθοπαιδικός Χειρουργός με εξειδίκευση στην αρθροσκοπική και ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (minimal invasive surgery) του ώμου, του αγκώνα, του ισχίου και του γόνατος. Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Την ειδικότητα της Ορθοπαιδικής & Τραυματολογίας την πραγματοποίησε στη Β’ Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική Αθηνών. Μετά τη λήψη της ειδικότητας μετέβη στη Μεγάλη Βρετανία για χειρουργική εξειδίκευση. Είναι Διδάκτορας (Βαθμός: Άριστα) και κάτοχος Τίτλου Μεταπτυχιακών Σπουδών – Master (Βαθμός: Άριστα) της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι συγγραφέας κεφαλαίων σε Ελληνικά και Διεθνή συγγράμματα Ορθοπαιδικής. Έχει πληθώρα δημοσιεύσεων σε Ελληνικά και Διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Είναι σύμβουλος συντακτικής επιτροπής επιστημονικών περιοδικών (reviewer). Επίσης, έχει παρουσιάσει μεγάλο αριθμό εργασιών σε Ελληνικά και Διεθνή Συνέδρια. Έχει συμμετάσχει ως ομιλητής σε διάφορα μετεκπαιδευτικά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Είναι μέλος πολλών Ελληνικών και Διεθνών Επιστημονικών Εταιρειών. Είναι επιστημονικός συνεργάτης μεγάλων ιδιωτικών κλινικών στην Αθήνα.
Φραγκίσκος Νικ. Ξυπνητός, MD, MSc, PhD
Ορθοπαιδικός Χειρουργός Μεγάλων Αρθρώσεων
Αρθροσκοπική & Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική
(+30) 210 6564588