Επιστολή των ξενοδόχων στην κυβέρνηση για διευκόλυνση της εισαγωγής εργαζομένων για την κάλυψη των κενών του 2023, που υπολογίζεται ότι φτάνουν τις 100.000 θέσεις. Δεσμεύονται για απασχόληση με βάση τη σύμβαση εργασίας.
΄”Οι καιροί έχουν αλλάξει, καλώς ή κακώς. Δε θέλουν οι νέοι στην Ελλάδα να δουλέψουν π.χ. στη λάντζα ενός ξενοδοχείου, ούτε σε άλλες θεωρητικά “ταπεινές” εργασίες και είναι θεμιτό. Είναι σημείο των καιρών. Ήρθε η ώρα λοιπόν να προσεγγίσουμε με νέα οπτική το θέμα των εργασιακών σχέσεων, με την εισαγωγή ξένων εργαζομένων. Με τους ίδιους όρους και τους ίδιους μισθούς που υπαγορεύουν οι εδώ συλλογικές συμβάσεις εργασίας”.
Με αυτές τις φράσεις περιέγραψε χθες οπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γρηγόρης Τάσιος το τεράστιο και διαρκώς διογκούμενο πρόβλημα που υπάρχει στη μεγάλη βιομηχανία της Ελλάδος, τον τουρισμό, με την έλλειψη προσωπικού, μιλώντας στην εκδήλωση «Στηρίζω HORECA» στην Αθήνα.
Εδώ και χρόνια υπήρχε δυσχέρεια με την ανεύρεση προσωπικού στην τουριστική βιομηχανία, όμως πλέον μια σειρά ζητημάτων έχουν διογκώσει το πρόβλημα σε βαθμό που ουδέποτε υπήρχε στην ιστορία του κλάδου φιλοξενίας. Πρόκειται για σύνθετο ζήτημα, που άπτεται κοινωνικών και οικονομικών προτεραιοτήτων, που η πανδημία έφερε περισσότερο στην επιφάνεια, λειτουργώντας ως επιταχυντής πολύ μεγάλων αλλαγών σε όλες τις κοινωνίες. Χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν μόνιμες εργασίες, σε πολλούς κλάδους (η λεγόμενη «μεγάλη παραίτηση»), αναθεωρώντας εκ βάθρων τις προτεραιότητες της ζωής τους και ο τουρισμός δεν είναι έξω από αυτή τη διαδικασία.
Συνάμα, οι ανάγκες για τέτοιο προσωπικό έχουν εκτοξευτεί, καθώς οι τουριστικές μονάδες και τα καταλύματα έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια εν μέσω εκρηκτικής πορείας στις επενδύσεις τουρισμού. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει, το 2022 το εργασιακό «κενό» στο χώρο έφτανε τις 60 χιλιάδες θέσεις, ενώ για το 2023 αναμένεται να ξεπεράσει τις 100 χιλιάδες.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Τάσιος αποκάλυψε χθες ότι οι ηγεσίες του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΞΕ) και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) έχουν στείλει κοινή επιστολή προς την κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία, ζητώντας τη μετάκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες στον τομέα του Τουρισμού.
Η επιστολή είχε αποδέκτες τους Κωστή Χατζηδάκη, Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Νότη Μηταράκη, Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Βασίλη Κικίλια, Υπουργό Τουρισμού, Ανδρέα Κατσανιώτη, Υφυπουργό Εξωτερικών, Σοφία Βούλτεψη, Υφυπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου και Απόστολο Τζιτζικώστα, πρόεδρο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ).
Στην επιστολή επισημαίνεται πως η απασχόληση αλλοδαπών θα γίνεται με τους ίδιους όρους και αμοιβές που ισχύουν στον κλάδο, ενώ υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή επιτρέπεται η εισαγωγή εργαζόμενων σε άλλους κλάδους πλην του τουρισμού. Στην επιστολή τονίζεται πως «ο ξενοδοχειακός κλάδος είναι ένας από τους ελάχιστους κλάδους της ελληνικής οικονομίας όπου οι εργασιακές σχέσεις στον οποίο εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να ρυθμίζονται από μια ΕΚΣΣΕ που προβλέπει συγκεκριμένες, πολύ υψηλότερες από τον κατώτατο νόμιμο μισθό, αμοιβές και θεσμικές διασφαλίσεις για τους σε αυτόν εργαζόμενους».
Έτσι, οι ξενοδόχοι ζητούν την τροποποίηση της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του Ν.4251/2014, ώστε να επιτραπεί και για τον τομέα του τουρισμού η μετάκληση εποχικά εργαζομένων από τρίτες χώρες και αφετέρου να απλουστευθεί η διαδικασία μετάκλησης, ιδίως ως προς το σκέλος που σχετίζεται με τον έλεγχο του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων ανά Περιφέρεια. Παράλληλα, θα πρέπει να επιλυθούν τα προβλήματα που υπάρχουν σε σχέση με τις θεωρήσεις εισόδου Τύπου D στις χώρες όπου δεν διαθέτουμε προξενικές αρχές, με την ίδρυση ενδεχομένως Visa Center.
Επίσης επισημαίνεται πως οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν ήδη αποδυθεί σε αγώνα δρόμου στην εσωτερική αγορά, προκειμένου να προσελκύσουν προσωπικό, χωρίς τα επιθυμητά αποτελέσματα και για το 2023, ενώ σημειώνεται πως το ίδιο συμβαίνει και σε όλες τις οικονομικά ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες έχουν πλέον στραφεί στην αναζήτηση οικονομικών μεταναστών από τρίτες χώρες για να καλύψουν τις σχετικές ανάγκες τους.
Η ανωτέρω επιστολή ασκεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση προς την κυβέρνηση να ανοίξει το ζήτημα σε μεγαλύτερο εύρος και σε όλη την Ελλάδα. Σημειώνεται ότι ηΠεριφέρεια Κρήτης, έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο εισαγωγής με διακρατική συμφωνία 5.000 εργαζομένων από την Ασία.
Οι ελλείψεις και η ποιότητα των υπηρεσιών
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), το 50% του συνόλου των θέσεων εργασίας που δεν καλύπτονται αντιστοιχούν στις ειδικότητες Καμαριέρα, Receptionist, Σερβιτόρος, Βοηθός Σερβιτόρου, Λαντζέρης, Barista και Τεχνική Υποστήριξη – Συντήρηση.
Το πρόβλημα της υποστελέχωσης και της έλλειψης προσωπικού για την κάλυψη πολύ καίριων υπηρεσιών στον τουρισμό ασφαλώς απειλεί την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος της χώρας.
Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που υπάρχει σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα στον τουρισμό, είναι το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης των ανθρώπων του κλάδου. Ο τουρισμός, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξής του την τελευταία 20ετία αλλά και της εποχικής φύσης του, στελεχώνεται (παγκοσμίως) με προσωπικό χωρίς μεγάλη εξειδίκευση. Πρόκειται για προσωπικό που εύκολα αλλάζει εργασία, αναζητώντας εναλλακτικές, εν αντιθέσει με τα υψηλότερης βαθμίδας στελέχη με σπουδές και τεχνογνωσία που κάνουν καριέρα στον κλάδο.
Θυμίζουμε πως ο τουρισμός είναι μια βιομηχανία που ουσιαστικά εκτοξεύτηκε από το 2000 και εντεύθεν, με αιχμή τις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους που κατέστησαν τις μετακινήσεις και τα ταξίδια ευκολότερα από ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία.
Η άνοδος είναι εκρηκτική, ειδικά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Το 1950 είχαμε 25 εκατομμύρια διεθνείς τουριστικές επισκέψεις, οι οποίες αυξήθηκαν σε 166 εκατομμύρια το 1970 και 435 εκατομμύρια το 1990, ενώ το 2019 – που ήταν η χρονιά ρεκόρ παγκόσμια, πριν το ερχομό της πανδημίας – οι διεθνείς αφίξεις για τουρισμό έφτασαν τις 1,46 δισ.!
Η Ευρώπη πρωταγωνιστεί στις επισκέψεις από το εξωτερικό λαμβάνοντας το 2019 περίπου 713 εκατομμύρια επισκέπτες. Εύλογα, είναι λογικό να υπάρχουν ελλείψεις προσωπικού σε μια τόσο ιδιόμορφη βιομηχανία, όπου αφενός έχει εκρηκτική ανάπτυξη, αφετέρου απαιτεί προσέλκυση μεγάλου αριθμού εργαζομένων χαμηλής εξειδίκευσης, που δεν προσφέρονται σε επαρκείς αριθμούς στις ανεπτυγμένες οικονομίες.